Foute software voor de Mac

Per ongeluk
Programmeren is mensenwerk. Zodoende sluipen er nog wel eens - ongewild - fouten in.
De enige remedie hiertegen is de software up-to-date houden.

Updates
Standaard krijg je daar keurig een melding van:



Je hoeft niet op stel en spong te updaten hoor:



Binnen programma's zelf krijg je ook vaak netjes een melding:



Met opzet
Daarnaast is er ook software die van zichzelf gemeen bedoeld is.
Dit komt erop neer dat je Mac geïnfecteerd kan raken met een programma dat jou gaat plagen. Het is dus belangrijk dat je daar iets over weet.

Foute software, wat is dat?
We herkennen een aantal soorten "foute" software (in willekeurige volgorde):

Malware: software die je Mac systeem in de war gooit. Bijvoorbeeld een nep Flash update. Flash is sinds 2020 'abandonware'. Adobe zal er nooit meer updates voor maken. Dus iedere update die je tegenkomt is FAKE:



NB: Malware is de verzamelnaam voor alle foute software die er is.

Adware: software die ongewenst advertenties laat zien. Voorbeeld: Genieo.

Ransomware: installeert zich stiekem en versleutelt al je bestanden. Je moet betalen om ze weer te ontsleutelen. Voorbeeld: EvilQuest. Deze zit verstopt in illegale software:



Virus: een virus is een zichzelf verspreidend en zichzelf installerend programma, zonder dat de gebruiker daarvoor een handeling hoeft te doen. Gelukkig zijn we dit nog niet tegengekomen voor MacOS.

Worm: een vorm van Malware dat zichzelf ongemerkt verspreidt via een netwerk. Het installeert zich ongemerkt op computers in dat netwerk. Voorbeeld: de wereldwijde WanaCry-ransomware infectie van Mei 2017. Deze maakt gebruik van poort 245 (netwerkprotocol SMB maakt hier gebruik van) om stiekem on-geupdate Windows computers binnen te dringen.
NB: Macs en Linux zijn niet kwetsbaar voor deze worm.

Scareware of Rogueware : bangmakerij, maar daardoor niet minder schadelijk. Je komt op een website (of advertentie) die zegt dat je Mac is besmet of moet worden schoongemaakt. Voorbeeld: MacKeeper en CleanMyMac. Mogen van mij ook onder het kopje 'Malware' worden gezet.

Tot slot: geen 'foute software' maar wel een hele belangrijke, zo niet de belangrijkste, veiligheidskwestie:
Phishing: dit is via slinkse wijze (via email, WhatsApp of telefoon) gebruikers wijsmaken dat ze met een bonafide bedrijf (bank, veilingsite, webwinkel, Apple) te maken hebben en ze vervolgens op een nep-website te laten inloggen.
Voorbeeld: "the Fappening".


Foute software: Trojans
Sinds de introductie van MacOS in 2001 zijn er enkele zgn. ‘Trojans’ (Trojaanse Paarden) gesignaleerd.
Dit is software die zichzelf stiekem meeïnstalleert tijdens een normale installatie. Nou ja, niet geheel normaal: Mac Trojans bevinden zich bijvoorbeeld in illegaal gedownloade software. Bij het installeren daarvan moet je je dan beheerders-wachtwoord gebruiken, en hiervan maakt dit Trojaanse Paard dankbaar gebruik. De naam ‘Trojan’ zegt dus precies wat het programma doet; Troje opende destijds ook zelf de poort... weest dus gewaarschuwd!
Nederlanders zouden het trouwens een Turfschip kunnen noemen.

App Store is altijd ok
Download zoveel mogelijk via de App Store. Dat is niet alleen gemakkelijk, maar ook veilig.
Dit zelfde geldt voor gecertificeerde ontwikkelaars, al is zo'n certificaat niet duur en daarom ook te misbruiken. Dit misbruik zal echter van korte duur zijn; zodra de malware bekend is zal Apple het certificaat intrekken.


Malware melding
Je kunt een melding krijgen dat je foute software hebt gedownload. Gooi de software in de Prullenmand en leeg die onmiddelijk. Apple noemt deze functie Gatekeeper:




Ook kan de Mac automatisch malware herkennen en verwijderen:



NB: Je moet wel beseffen dat er altijd tijd tussen melding en update zal zitten. Foute software moet eerst worden ontdekt voor dat de remedie kan worden verzonden.
Een voorbeeld is het Torrent programma Transmission, die per ongeluk een weekend lang een gehackte versie ter download aanbood. Er zat ransomware in, maar gelukkig hebben ze het op tijd ontdekt.



Foute websites
Google houdt bij welke sites fout zijn. Ook Safari maakt van deze zwarte lijst gebruik. De info wordt automatisch naar je Mac gestuurd. Zolang jij automatisch updates ontvangt, zit je goed.



NB: Ook hier geldt dat de foute website eerst ontdekt en gemeld moet worden. Er zal altijd achter de feiten aan worden gelopen, helaas.

Scareware (= bangmakerij)
Het is mogelijk dat je op een dag op een website komt waar je ineens wordt gewaarschuwd dat je Mac in problemen zit. Er zouden virussen op zitten en/of er moet nodig een schoonmaak-aktie worden uitgevoerd.
MacMiep is er twee tegengekomen tot nu toe:
Deze begon te kletsen en mij te vertellen dat mijn Mac vol zat met virussen:



Deze leek al een stuk echter, want de berichten rechtsboven verschenen ook rechts uit het scherm.
Jaja, ze hadden hun best gedaan:



En de website biedt dan aan om schoon te maken... Oh oh….
Dat is lief aangeboden, maar zijn ze echt wel zo aardig?

Het ziet er bedrieglijk echt uit. In de melding wordt beloofd dat wanneer je HUN programma downloadt, je Mac binnen no-time weer in orde zal zijn.
TRAP HIER NIET IN. Het is allemaal nep!

Stop Safari meteen, ook als je nog een melding krijgt of je dat wel zeker weet, blah-die-blah.
Wat de makers van de website en dito programma willen is je je bank of credit-card gegevens afhandig te maken. Ze maken je eerst bang, beloven je te helpen maar dan moet je betalen. De lummels!




Malware verwijderen
Maak gebruik van het programmaatje Malwarebytes om te checken of je wat hebt opgelopen. Malwarebytes verwijdert een eventuele infectie ook. Onmisbare software voor je Mac!



Anti-virus software
Fabrikanten van anti-virus software springen in op de trend dat ook Macs geïnfecteerd kunnen worden.
Het probleem is meestal dat deze software vaak slecht gemaakt is en je Mac onnodig vertraagt.
Beter is het om zulke programma's niet op de achtergrond te laten werken, maar regelmatig zelf te laten lopen*.
Malwarebytes is prima geschikt hiervoor.

*MacMiep deed dat eens en vond een door Tweakers.nl (!) geserveerde infectie van het Windows virus "BAT.FromatC-2”. Let wel: het bezoeken van de website was dus al genoeg om het ding ongemerkt binnen te halen!
Gelukkig kon het voor de Mac geen kwaad.


Tot slot:
Wat Apple zelf doet om jouw Mac te beschermen.



Het volgende hoofstuk is:
Airdrop: netwerken voor Macs onderling


Disclaimer: MacMiep is onafhankelijk. Dit houdt in dat ze zich niet laat betalen voor positieve of negatieve verhalen op deze website. Ze schrijft wat ze zelf vindt, op basis van 30+ jaar Mac-ervaring. MacMiep steunt Stichting Kat in Nood!