this website in English - diese Website in deutscher Sprache

De historie van de Mac

De 'Macintosh', door haar gebruikers al snel liefkozend 'Mac' genoemd, is een personal computer gemaakt door Apple Computer.
De Mac werd gelanceerd in januari 1984. Het was de eerste betaalbare (nou ja, tienduizend gulden...) desktop computer met een zgn. GUI, een 'grafische gebruikersinterface': bestuurbaar door middel van icoontjes en een klik-aanwijzer: een muis.

GESCHIEDENIS Macmuisadvertentie



Het oorspronkelijke praktische idee voor een pc met een GUI stamt van kopieerapparaten-bouwer Xerox. Daar bleef het bij een idee alleen, maar techneuten van Apple die (tegen betaling in aandelen) mochten komen kijken, hadden genoeg gezien om zich te laten inspireren.
Aan de ontwikkeling van het MacOS werd meegewerkt door psychologen, artiesten, leraren en: kinderen. Dat laatste om alles zo eenvoudig en toegankelijk mogelijk te maken. In die dagen (begin jaren tachtig) werden pc's nog louter bestuurd door het intikken van tekstcommando's op zwarte schermen met groene of amberkleurige lettertjes:

GESCHIEDENIS Appledos

De 'Mac', zoals hij door zijn gebruikers liefkozend wordt genoemd, startte een revolutie. Ineens hoefde je geen commando's meer te onthouden, maar kon je met behulp van een klein pijltje programma's opstarten, documenten verplaatsen, bewaren en weggooien in een Prullenmand en tekenen. Het 'hondenhokje' kon zelfs praten!

GESCHIEDENIS Macfinder

Het eerste MacOS



Zonder enige voorkennis was het nu mogelijk met een computer te werken.

Concurrentie
Concurrent Microsoft kon natuurlijk niet achter blijven, en besloot haar eigen systeem met GUI te ontwikkelen, genaamd 'Windows'. Dit was niet meer dan een grafische schil over haar tekstbesturingssysteem MS-DOS. Apple vond dit niet leuk, en na wat geruzie tekenden beiden een overeenkomst, waarin stond dat MS geen Apple technologie in Windows 1.0 zou gebruiken. Over opvolgende versies stond echter niks beschreven... Een slimme zet van Bill Gates en consorten; Apple had pas goed door dat ze verneukt waren toen met Windows '95 eindelijk het verkoopsucces voor MS kwam.

Amiga
Het vermelden zeker waard in dit verhaal is de Amiga. In 1985 kwam Commodore met de Amiga, de eerste multimedia pc, ook met een GUI.

UNIX
Rond die tijd vonden ook sommige Unix gebruikers dat er voor Unix een GUI moest komen. Die kwam er ook, genaamd X (ook wel X-windows genoemd).

Mac vooral populair in creatieve hoek
De intuïtieve werkwijze van de Mac werd vooral populair bij de creatieven onder ons. Bij grafici en vormgevers, muzikanten en wetenschappers vond de Mac gretig aftrek. Lage systeembeheerskosten maakten dat de hogere aanschafprijzen snel werden terugverdiend. Want in de tijd dat je beheert, kun je ook normaal je werk doen. Om maar niet te praten over de ergernis die een slecht werkende computer veroorzaakt.

Als die Mac zo geweldig is, waarom.....
Apple is - als trendsetter - altijd behoorlijk eigenwijs - sommigen noemen het zelfs arrogant - geweest. Wijlen Apple's oprichter Steve Jobs heeft altijd dit voor ogen gehad: "Ik wil met Apple de beste computer ter wereld bouwen. Eentje die ik zelf wil hebben, èn zelf zal maken."

GESCHIEDENIS Southpark Jobs Jobs in "Southpark"
GESCHIEDENIS Stevejobsmetimac Jobs met de eerste iMac in 1997

Geen klonen
Apple heeft in haar bestaan nauwelijks licenties uitgegeven aan andere hardware fabrikanten om computers te bouwen die het MacOS konden draaien (zgn. 'klonen'). Ze heeft altijd de controle over hard- en software in eigen hand willen houden, niet alleen uit winstbejag en patentbescherming, maar ook om de goede werking van het MacOS te kunnen garanderen.

Waarom Steve Jobs niet de rijkste man werd en Bill Gates wel
In marketing technisch opzicht is het niet uitgeven van licenties geen wijs besluit. Bill Gates (Microsoft-oprichter) heeft namelijk het tegendeel gedaan: iedereen die hardwarematig een PC in elkaar kon schroeven kon een losse MS-DOS-licentie kopen.
Gevolg: meerdere hardwarefabrikanten maken onderdelen voor pc's en meerdere samenstellende leveranciers bouwen hun eigen merk PC, met MS-DOS* - en later Windows - als besturingssysteem. Dit levert - door betere marktwerking - scherpere prijzen op en grotere afzet. Dit is dus de reden waarom Bill Gates jarenlang de rijkste man ter wereld was en niet Steve Jobs...
NB: wist je dat Microsoft MS-DOS niet eens zelf heeft gemaakt, maar gekocht?!

Nadeel is dat al die verschillende stukken hardware van verschillende fabrikanten door één besturingssysteem moeten worden ondersteund en bediend. Vaak hebben onderdelen een eigen stuk software nodig en dat kan reden tot conflicten geven met soft- of hardware van andere fabrikanten. Dit brengt een behoorlijke instabiliteit met zich mee.

Return On Investment
Systeembeheer - dure mankracht dus - is een voortdurend terugkomende kostenpost, terwijl de aanschaf van een machine een éénmalige post is. Al jaren geven zgn. 'Return On Investment' studies aan dat een Mac - op termijn - veel goedkoper is. Al jaren kom ik ook mensen tegen - Windows gebruikers - die het doodnormaal vinden dat hun machine wel eens crasht en dat ze dan data kwijt zijn omdat ze dan de hele harde schijf moeten wissen. Ook moeten ze regelmatig speciale opschoon en anti-virus software gebruiken.
Een harde schijf wissen is bij de Mac een paardenmiddel en MacOS is zelfreinigend. Virussen zijn er niet, malware wel.

Intussen zijn de prijzen gedaald, en Apple richt zich - naast op professionals - veel meer op de consument. Nog steeds is een Apple computer in het duurdere segment, maar dat is een Mercedes ook. Duur, maar betrouwbaar en gaat langer mee.

Het MacOS nu
Sinds haar introductie is het MacOS voortdurend verbeterd en uitgebreid. Nu, meer dan dertig jaar later en vele systeem-upgrades verder, zijn we aanbeland bij versie 11: MacOS Big Sur. Een ieder met een geschikte Mac kan gratis upgraden.

Klik hier om de introductie van Mac OS X te zien (januari 2000)

Met Mac OS X is Apple een nieuwe weg ingeslagen: die van Open Source**. Apple heeft niet iets totaal nieuws ontworpen, maar gebruik gemaakt van een al bestaand OS dat in de 50 jaar dat het bestaat zijn sporen al ruimschoots verdiend heeft, namelijk UNIX. FreeBSD om precies te zijn. UNIX is het besturingssysteem van zgn. Enterprise systemen: grote netwerkcomputers op universiteiten, bij banken en industrie, voor kritische taken die vooral stabiliteit en veiligheid nodig hebben.

Familie van Linux
En zodoende kunnen Mac- en Linuxgebruikers elkaar de hand schudden, want ook Linux is afgeleid van UNIX.

GESCHIEDENIS Linux

Wat is Open Source**?
Open-source software heeft een broncode die voor iedereen toegankelijk is.
Nu lijkt dat voor de doorsnee gebruiker op het eerste gezicht niet interessant maar het biedt programmeurs ongekende mogelijkheden. Dankzij de open broncode kan de software:
a. naar wens worden aangepast voor wie dat wil
b. vele ogen zien meer dan één: zo kunnen fouten sneller worden ontdekt dan binnen één bedrijf waar hoogstens enige tientallen mensen aan hetzelfde project werken
c. programmeurs worden niet beperkt door bedrijfsstrategieën of een keiharde tijdsdruk
d. dit komt logischerwijze de stabiliteit van de software ten goede en daarmee de veiligheid van het systeem ten goede.

Darwin
In Apple's Open Source project ('Darwin') werken Apple techneuten samen met de Open Source gemeenschap om betere producten te maken. Duizenden programmeurs werken op die manier samen met één doel: het verbeteren van software. En daar krijgen ze niet voor betaald, want als je gebruik maakt van Open Source code, mag je voor dat gedeelte geen geld vragen!
En dus, tot slot: :
e. hét voordeel voor ons doorsnee computeraars: gratis of bijna gratis software. :-)

Inmiddels heeft Apple de 'X' uit de naam gelaten en heet het besturingssysteem 'MacOS'.

Hoe deze cursus ooit begon (1998 ofzo)


Disclaimer: MacMiep is onafhankelijk. Dit houdt in dat ze zich niet laat betalen voor positieve of negatieve verhalen op deze website. Ze schrijft wat ze zelf vindt, op basis van 30+ jaar Mac-ervaring. MacMiep steunt Stichting Kat in Nood!